Ο Γιώργος Αμυράς και ο συνδυασμός "Επιμένουμε Αθήνα" με σημερινό δελτίο τύπου ζητούν από τον Γιώργο Καμίνη να τοποθετηθεί στο ζήτημα της ανακήρυξης ενός, αντί για δύο, δημοτικών συμβούλων από την παράταξή του. Ως στέλεχος του "πορτοκαλί" που αναμείχθηκα και στην προεκλογική εκστρατεία του συνδυασμού "δικαίωμα στην πόλη" παρέχοντας και νομικές συμβουλές (για τις οποίες ούτε ζήτησα, ούτε έλαβα αμοιβή), αλλά και επειδή έχω συναντηθεί δύο φορές προσωπικά με τον Γιώργο Αμυρά, τον έχω γνωρίσει και εκτιμώ πραγματικά την προσπάθειά του, αλλά και έχω διαβάσει την πρώτη απόφαση (ΠολΠρΑθ 1162/2010), θέλω να του κάνω κάποιες επισημάνσεις σε καθαρά νομικό επίπεδο.
"2. ... Ο αριθμός των έγκυρων ψηφοδελτίων του διαιρείται σε κάθε εκλογική περιφέρεια με το εκλογικό του μέτρο και ο συνδυασμός καταλαμβάνει τόσες έδρες όσο είναι το ακέραιο πηλίκο της διαίρεσης.
Εάν ο συνδυασμός εξακολουθεί να δικαιούται έδρες στο δημοτικό συμβούλιο, ο αριθμός τους συμπληρώνεται με τη διάθεση ανά μίας από κάθε εκλογική περιφέρεια, όπου διατηρεί το μεγαλύτερο, κατά φθίνουσα σειρά, αδιάθετο υπόλοιπο ψηφοδελτίων.
Στην περίπτωση κατά την οποία δεν έχουν ανακηρυχθεί υποψήφιοι του σε μια εκλογική περιφέρεια, οι έδρες αυτές παραμένουν κενές, δεν προσκυρώνονται στον επιτυχόντα συνδυασμό σύμφωνα με την παράγραφο 6 του παρόντος και μειώνεται ανάλογα ο αριθμός των μελών του δημοτικού συμβουλίου."
Η διάταξη αυτή επισημαίνεται και στο αιτιολογικό της πρώτης (υπ' αριθμόν 1162/2010) αποφάσεως - το Δικαστήριο αναφέρει ρητώς και στο αιτιολογικό της πρώτης αποφάσεως ότι ο συνδυασμός του Γιώργου Αμυρά στερείται τη μια από τις δύο έδρες του.
2. Η πρώτη απόφαση έχει, στο διατακτικό της, δύο διαφορετικές λίστες εκλεγέντων δημοτικών συμβούλων. Έχει δηλαδή και εκλεγέντες δημοτικούς συμβούλους ανά εκλογικό διαμέρισμα (οπότε και δίνει μόνο μία έδρα στο συνδυασμό του Γιώργου Αμυρά), αλλά και εκλεγέντες δημοτικούς συμβούλους με βάση τον αριθμό των σταυρών που έλαβαν, ανεξαρτήτως δημοτικής κοινότητας. Έτσι, στην πρώτη απόφαση δεν υπήρχε μόνο μια (λάθος) λίστα, αλλά δύο λίστες υποψηφίων, διαφορετικές μεταξύ τους, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει σαφής ανακήρυξη της μιας ή της άλλης ομάδας δημοτικών συμβούλων.
Η αντινομία αυτή στο διατακτικό της αποφάσεως οφείλεται στην παρερμηνεία της παρακάτω διάταξης (άρθρο 44 § 1 ν. 3852/2010):
"β. Με την ανωτέρω απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου ανακηρύσσονται οι τακτικοί και αναπληρωματικοί σύμβουλοι της κάθε εκλογικής περιφέρειας κάθε συνδυασμού.
γ. Με την ίδια απόφαση ανακηρύσσονται οι τακτικοί σύμβουλοι κάθε συνδυασμού σύμφωνα με τον αριθμό των σταυρών προτίμησης που έχουν λάβει στο σύνολο της εδαφικής περιφέρειας του δήμου."
Το Δικαστήριο εσφαλμένως υπέλαβε ότι η ανακήρυξη που γίνεται υπό γ. καταλαμβάνει όλους τους υποψηφίους και έτσι έβγαλε διαφορετικό κατάλογο, στον οποίον κατέταξε τους υποψηφίους βάσει του αριθμού των σταυρών που έλαβαν στο σύνολο του Δήμου. Όμως, ορθή ερμηνεία της περ. γ. είναι ότι οι τακτικοί (και όχι αναπληρωματικοί) σύμβουλοι που έχουν ήδη αναδειχθεί κατατάσσονται (για λόγους μεταξύ τους αρχαιότητας, η οποία παίζει ρόλο σε περιπτώσεις αναπλήρωσης κ.λπ.) βάσει του συνόλου των σταυρών που έχουν λάβει. Δεν προβλέπει ο νόμος δεύτερο, ανεξάρτητο τρόπο ανάδειξης των συμβούλων - αλλιώς θα ήταν σαν να προβλέπει δύο διαφορετικούς τρόπους εκλογής παράλληλους μεταξύ τους. Άλλωστε, στο άρθρο 34 ο ν. 3852/2010 αναφέρει σαφώς τον τρόπο κατανομής των δημοτικών συμβούλων ανά δημοτικό διαμέρισμα, με αποτέλεσμα η διάταξη του άρθρου 44 § 1 γ. να μην εισφέρει κάτι διαφορετικό. Προς άρση οποιασδήποτε αμφιβολίας για την πρόθεση του νομοθέτη, μπορεί κανείς να καταφύγει και στην αιτιολογική έκθεση του νόμου. Aπό την έκθεση αυτή είναι σαφής η πρόθεση του νομοθέτη να ενισχύσει την τοπική αντιπροσωπευτικότητα των δημοτικών κοινοτήτων.
Εν πάση περιπτώσει, και ανεξαρτήτως του λόγου που προκάλεσε το σφάλμα, δεν μπορούσε να γίνει ορκωμοσία με βάση την υπ' αριθμόν 1162/2010 απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών όχι επειδή ανακήρυσσε τους "λάθος" συμβούλους, αλλά επειδή δεν ήταν σαφές ποιους συμβούλους ανακήρυσσε, δεδομένου ότι είχε δύο διαφορετικούς καταλόγους. Για το λόγο αυτό και ήταν αναγκαία η διόρθωσή της (η οποία προβλέπεται ως διαδικασία στο άρθρο 315 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας), ώστε να είναι γνωστό ποιοι θα κληθούν στην ορκωμοσία.
Εξυπακούεται ότι η αντιφατικότητα στην απόφαση και η καθυστέρηση στην έκδοσή της δεν μπορούν να αποδοθούν σε κάποιον από τους συνδυασμούς.
3. Η διορθωτική απόφαση (ΠολΠρΑθ 1215/2010) κινήθηκε σύμφωνα με την ορθή, κατά την άποψή μου, ερμηνεία του νόμου*. Ωστόσο, ο Γιώργος Αμυράς αμφισβητεί την ερμηνεία της. Ενδεχομένως να αμφισβητεί και τη συνταγματικότητα των παραπάνω διατάξεων του ν. 3852/2010. Ζητεί από τον κ. Καμίνη να του υποδείξει πώς μπορεί να διεκδικήσει τα δίκαιά του. Δεν χρειάζεται να του το πει ο κ. Καμίνης, το λέει ο νόμος (άρθρα 45 και επόμενα): έχει δικαίωμα εντός 7 ημερών από την ανακήρυξη να ασκήσει ένσταση στο Τριμελές Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών. Εκεί θα μπορέσει να προβάλει τη δική του άποψη για την ερμηνεία του νόμου ή για πιθανή αντισυνταγματικότητά του. Κατά της απόφασης που θα εκδώσει το Τριμελές Διοικητικό Πρωτοδικείο, εάν δεν τον δικαιώσει, μπορεί να ασκήσει και αίτηση αναιρέσεως στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Εάν και πάλι το αποτέλεσμα δεν είναι ευνοϊκό γι' αυτόν, μπορεί να καταφύγει (ενδεχομένως) στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Τι δεν μπορεί να κάνει; Ασφαλιστικά μέτρα - επειδή ο νόμος ρητώς προβλέπει ότι η ένσταση δεν συνεπάγεται την αναστολή της ανακήρυξης των υποψηφίων. Σκοπός του νόμου είναι η μετάβαση στη νέα δημοτική αρχή να γίνεται όσο το δυνατόν πιο σύντομα. Έτσι, εάν δικαιωθεί εκ των υστέρων ο Γιώργος Αμυράς στα ένδικα βοηθήματά του, θα καταλάβει την επιπλέον έδρα.
Με βάση όλα τα παραπάνω, η συμβουλή μου προς τον Γιώργο Αμυρά είναι:
α. να μη θεωρεί ότι οι δικαστές του έκλεψαν την έδρα - το πρόβλημα βρίσκεται στον ίδιο το νόμο (και θα ώφειλε να το γνωρίζει όταν κατήρτιζε τους συνδυασμούς του).
β. να διαβάσει προσεκτικά την πρώτη από τις δύο αποφάσεις, τόσο στην αιτιολογία της (όπου αναφέρει ότι δεν δικαιούται τη δεύτερη έδρα), όσο και στο διατακτικό της, όπου ανακηρύσσει τους συμβούλους με δύο διαφορετικούς τρόπους.
γ. εάν το θεωρεί σκόπιμο, να καταθέσει αύριο ή μεθαύριο ένσταση, στην οποία θα επικαλείται διαφορετική ερμηνεία των άρθρων 34 και 44 ν. 3852/2010 ή, ενδεχομένως, αντισυνταγματικότητα των διατάξεων αυτών (ή ό,τι άλλο κρίνει σκόπιμο ο συνάδελφός μου που θα τον εκπροσωπήσει).
[πιθανότατα με τον ίδιο τρόπο να κινηθούν και οι υποψήφιοι δημοτικοί σύμβουλοι που θεωρούν ότι κακώς με τη διορθωτική απόφαση έχασαν την έδρα τους]
* Πρέπει, πάντως, να σημειώσω ότι συμφωνώ με το Δελτίο Τύπου της Δράσης, σύμφωνα με το οποίο ο νόμος είναι αποτρεπτικός για ακομμάτιστες υποψηφιότητες, όπως αυτή του Γιώργου Αμυρά, και ότι πιστεύω ότι πρέπει να αλλάξει (και ενδεχομένως να τίθενται και κάποια ζητήματα συμβατότητάς του προς το Σύνταγμα, αλλά αυτό θα ήταν μεγάλη συζήτηση).
Addendum (28 Δεκεμβρίου 2010, 10.30): Σε συνεντεύξεις του στο ραδιόφωνο του ΣΚΑΪ και στον 9,84 fm ο Γιώργος Αμυράς δήλωσε ότι είχε υποψηφίους "ανά διαμέρισμα" αλλά και υποψηφίους "ενιαίους" για το σύνολο του Δήμου. Φοβάμαι πολύ ότι δεν έχει διαβάσει καλά το νόμο (στον οποίο έχω παραπομπή παραπάνω). Οι υποψήφιοι δημοτικοί σύμβουλοι (και όχι μόνο οι υποψήφιοι των δημοτικών κοινοτήτων) αναδείχθηκαν υποχρεωτικώς ανά δημοτική κοινότητα (το τέως δημοτικό διαμέρισμα), όπως ξέρουν και όλοι, όσοι ψήφισαν στις δημοτικές εκλογές, δεδομένου ότι ο διαχωρισμός αυτός φαινόταν και πάνω στα ψηφοδέλτια.
Addendum (28 Δεκεμβρίου 2010, 10.30): Σε συνεντεύξεις του στο ραδιόφωνο του ΣΚΑΪ και στον 9,84 fm ο Γιώργος Αμυράς δήλωσε ότι είχε υποψηφίους "ανά διαμέρισμα" αλλά και υποψηφίους "ενιαίους" για το σύνολο του Δήμου. Φοβάμαι πολύ ότι δεν έχει διαβάσει καλά το νόμο (στον οποίο έχω παραπομπή παραπάνω). Οι υποψήφιοι δημοτικοί σύμβουλοι (και όχι μόνο οι υποψήφιοι των δημοτικών κοινοτήτων) αναδείχθηκαν υποχρεωτικώς ανά δημοτική κοινότητα (το τέως δημοτικό διαμέρισμα), όπως ξέρουν και όλοι, όσοι ψήφισαν στις δημοτικές εκλογές, δεδομένου ότι ο διαχωρισμός αυτός φαινόταν και πάνω στα ψηφοδέλτια.
